Boek recensie ‘CIO 3.0 – Leiden met digitale transformatie’
Wie kent niet de mislukte ICT-projecten die uit de planning liepen, heel veel geld hebben gekost en uiteindelijk niets opleverden? Karin Zwiggelaar en Antoon van Luxemburg zijn duidelijk over de oorzaak: Een organisatie die geen strategie en visie heeft rond digitale transformatie, zal het niet overleven.
Fijn dat dit boek van Karin Zwiggelaar en Antoon van Luxemburg er nu is om je daarbij een handje te helpen. Want hoe kom je dan tot zo’n strategie en visie?
Wat moet daar dan wel en/of niet instaan en wie moet je daarbij betrekken. En last but not least wat kost dat dan en levert het (behalve ‘overleven’) ook op?
In de zes hoofdstukken van CIO 3.0 – Leiden met digitale transformatie schetsen Karin Zwiggelaar en Antoon van Luxemburg een helder beeld van de nieuwe economie, waarin digitaal leidend wordt. Een economie waarin een leiderschapsrol van de CIO 3.0 noodzakelijk is.
Vanaf hoofdstuk 4 gaat hun boek over het pad van de digitale transformatie zelf. De ontwikkeling van de ICT-functie 3.0 komt in hoofdstuk 5 aan bod. De rol van het bestuur en business management in dit alles is het onderwerp van hoofdstuk 6.
HANDVATTEN
Zwiggelaar en Van Luxemburg zetten uiteen in welke overgangsfase we zitten en wat dat betekent voor organisaties, ICT-functionarissen en mensen. Zij geven praktische handvatten mee aan organisaties en CIO’s om te kunnen leiden met digitale transformatie. Een voorbeeld van zo’n handvat: ‘wendbaarheid en efficiency van de operatie verbeteren om de klant een superieure digitale ervaring te bieden’. Zo krijg én behoud je je klanten.
De functie van de CIO is bij dit alles onmisbaar. En dat deze functie in ontwikkeling is blijkt ook wel uit het feit dat we nu op CIO 3.0 zitten (in hun eerdere boek was er sprake van CIO 1.0 en CIO 2.0).
BEGRIPPENKADER
Dat vraagt ook iets van het bestuur, management en ook van een Raad van Toezicht. Allereerst het ontwikkelen van een gezamenlijk begrippenkader zodat helder is waar we het over hebben. Dit helpt bij het formuleren van een strategie en visie op digitale transformatie.
Om de strategie en visie handen en voeten te kunnen geven is vervolgens budget nodig. Vaak gaat het dan om grote bedragen, waarbij de kosten voor de baten uitgaan. Beslissingen over digitale transformatie gaan daarnaast vaak boven het ICT-budget uit, en leiden tot structurele kosten en eventueel later tot opbrengsten of reductie van andere kosten, zoals bijvoorbeeld personele kosten. Naast kennis, kunde en expertise vragen beslissingen dus om lef en draagvlak binnen de organisatie.
Als voorbeeld noem ik mijn eigen organisatie waarbij het de verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur is om een strategie en visie op digitale transformatie te formuleren. Hierbij bevragen wij als Raad van Toezicht onze Raad van Bestuur en vragen zij ons ook actief om input te geven.
KLOKKEN GELIJK
Hoe dit boek ons als Raad van Toezicht bij een zorgorganisatie geholpen in dit proces deel ik graag met jullie: Als eerste heeft het ons geholpen om ‘de klokken gelijk te zetten’. Dat klinkt simpel maar kost veel tijd, inspanning en wederzijds begrip om te komen tot een gezamenlijk begrippenkader. Wat verstaan we onder digitale transformatie; wat hoort daarbij en wat niet. En wat betekent dat voor de cliënten, medewerkers en andere stakeholders?
Op basis van dit gezamenlijk begrippenkader kun je constructief met elkaar in gesprek over de strategie en visie en de kosten die daarmee gemoeid zijn. Dit gaat allang niet meer over ICT-budgetten, maar leidt enerzijds tot her allocatie van ICT, HR, facilitaire en ook meerjarige investeringsbudgetten en anderzijds tot het zoeken naar financiering om deze transformatie mogelijk te maken.
Het is goed om als Raad van Toezicht niet vanuit een primaire reflex van budgettaire kaders en risicomanagement te reageren, maar mee te bewegen met deze nieuwe tijd. En met een kritische, open en opbouwende blik podium te geven aan samenspel in deze digitale transformatie
Een mooie taak voor bestuurders en toezichthouders, waarbij CIO 3.0 en uiteraard de auteurs klaar staan om jullie te helpen.